İŞTAHSIZ
ÇOCUK YÖNETİMİ- 2
YEME
DAVRANIŞ BOZUKLUĞU MU YOKSA İŞTAHSIZLIK MI?
Öncelikle
şunu söyleyim; kimse hastalanmasın ama çocuklar hiç hastalanmasın. En kıymetlimiz olan evlatlarımızın sağlık
problemleri bizi oldukça üzmekte ve yormaktadır.
Aileler
umutsuzca ‘ çocuğum YEMİYOR hiçbir şey YEMİYOR çok İŞTAHSIZ’ diye geliyorlar. İştahsızlık genelde başka bir hastalığın
belirtisidir. Yeme davranış bozukluğu da
psikolog ve diyetisyen ile aşılması gereken bir rahatsızlıktır. Bu iki durum birbirine karıştırılabiliyor ve
aile çözüme ulaşmakta gecikebiliyor. Diğer taraftan bir hastalığı daha geç fark
edebiliyor ya da davranış değişikliği yerine, bir hastalığı mı var diye
çocuğumuz gereksiz tetkiklere boğabiliyoruz.
Böyle
durumda aileler. ‘Çocuğumda yeme davranış bozukluğu mu var yoksa gerçekten
iştahsız mı? Diye önce bir durum tespiti yapmalıdır Hadi bu tespit için kendimize
bazı sorular soralım…
-
Yemeklere
göre porsiyon miktarı değişiyor mu? Mesela sebze yemeğini
şiddetle rededen çocuk o anda ızgara et geldiğinde iştahla yiyorsa; ya da
pizzanın sadece mısırlarını seçiyorsa ya da sofraya oturup yemek yemek yerine
çikolata istiyorsa kesinlikle iştahsız değildir.
-
Kilosunda
gerileme ya da boy ölçümünde gerilik var mı?
Çocuk gelişiminde dünyaca kabul görülen persentil değerleri baz alınır. ( İnternetten
bu değerlere ulaşabilirsiniz) % 25
persentilin altı dikkat edilmeli % 3 ün
altı ise gerçekten boy veya kilo gelişiminde bir problem var demektir.
Bu açıklamayı yaptıktan sonra eğer çocuğunuz % 50 percentil veya üzerinde ise günlük enerji
gereksinimini alıyor demektir. O zaman yeterli ama dengesiz besleniyor
diyebiliriz. Bu durum bizi yeme davranış
bozukluğunu düşündürülebilir.
Ama
büyüme eğrisi her zaman istenilen şekilde ilerleyip. Birden kilosunda durma ya da zayıflama varsa mutlaka
ciddiye alınmalı ve iştahsızlığının sebebi araştırılmalıdır.
- Yemekleri
tüketiyor ama sizin ya da başkasının zorlamasıyla mı yiyor?
Bu durumda birkaç seçenek var ya çocuğunuz gerçekten iştahsız olabilir. Ya da yeme davranış bozukluğunda en sık görülen;
dikkat çekmek isteyebilir,yaşı büyük bile olsa kendi kendine yemek yemek
istemeyebilir veya o an sofrada değil de başka bir yerde ( tv karşısı, oyun
oynamak gibi ) olmak istediği vs. için de yemeği başkasının zoruyla yiyebilir.
Bunu
anlamak da kolay nasıl mı? Mesela ‘ ben yokken anneannesine hiç nazlanmıyor çok
rahat yemek yiyor’ veya TV karşısında yemeğe hiç itiraz etmiyor gibi cümleler
kuruyorsanız muhtemelen yeme davranış bozukluğudur.
-
Big
eating dediğimiz bir anda aşırı yemek yeme durumu var mı?
Hepimiz çocuğunun yiyebileceği porsiyon miktarını bilir. Ama bazı
besinlere ( patates kızartması, fast
food, mangalda et gibi) de normal porsiyonlarının kat kat fazlasını yiyorsa bu
durumda da çocuğumuza iştahsız diyemeyiz.
-Aynı şartlarda bazen makul şekilde rahatça
yemeğini yiyor bazen hiç mi yemiyor? Sağlığı yerinde, rutin hayatınızda
yemeğin lezzeti aynı olmasına rağmen yemede dalgalanmalar varsa; İştahını
kapatan başka bir rahatsızlığı mı var diye düşünmekte fayda var.
-
Son
olarak çocuğunuz sofrada nelerden şikayet ediyor?
Mesela yemediği yemek için sadece ‘İçinde soğan var, sevmedim ‘ diye mi yoksa
‘Karnım ağrıyor yemek istemiyorum.’ şeklinde mi açıklama yapıyor.
Çocuklarınızın gerekçelerini ciddiye alın.
Midem bulanıyor, karnım ağrıyor gibi sağlığıyla ilgili sebepler
gösteriyorsa mutlaka araştırın.
İlerleyen
günlerde yeme davranış bozukluğunun sebepleri nelerdir; Ne yapmamız gerektiğini de konuşacağız ama …Şimdiden hadi bir düşünelim, bu sorular doğrultusunda sonuç ne çıkarsa da
çözümünü arayalım ve bulalım.
Çocuklarımızın
sağlıcakla büyümesi dileğiyle…