IRRITABLE BAĞIRSAK SENDROMU (İBS) - FODMAP DİYETİ

         

       İBS yani İrritable Bağırsak Sendromu ya da Hassas Bağırsak Sendromu da diyebileceğimiz  bazen kabız bazen ishal aşırı gaz ile baş etmeye çalışılan insanın hayatını zehreden, yetişkinleri koştur koştur tuvalet aratan bir hastalıktır. Şikayetler genelde tuvaletten sonra azalsa da günlük hayatı oldukça etkilemekte. Ataklar uzun sürebilmektedir.

     Genellikle stresli veya duygusal gerilimin olduğu dönemlerde şikayetler daha çok artar. Probiyotik-prebiyotikler, posa ve su tüketimin artması ve düşük FODMAP ( bağırsakta fermente olan orta zincirli karbonhidratlar ) diyeti atak dönemlerinin daha rahat ve kısa geçmesini sağlamaktadır.

        İrritable Bağırsak Sendromu (İBS) için yeni yaklaşım FODMAP diyeti yani fermente oligosakkaritler (FOS,GOS) disakkaritler (fruktan, rafinoz,inülin,laktoz ve mannitol, silitol, maltitol) besinlerin içinde bulunan karbonhidratların azaltılmasıdır. FODMAP’lar barsak içine su çeker. FODMAP içeren besinler aşırı tüketildiğinde sindirilememe veya iyi emilememe gibi problemlere bağlı olarak bağırsak sistemindeki bakteriler tarafından fermente edilirler. Bu fermentasyon sonucu da  İBS hastalarında gaz, karın ağrısı, kramp ve ishal gibi şikayetler ortaya çıkmaktadır.

      Aşağıdaki tablo da özellikle atak dönemlerinde yüksek FODMAP içeren besinlerden kaçınmak  düşük FODMAP içeren besinleri tercih etmek İrritable Bağırsak Sendromu hastasını oldukça rahatlatmaktadır. Ancak sürekli yapılması bağırsak florası açısından da uygun değildir.  

YÜKSEK VE DÜŞÜK FODMAP İÇEREN BESİNLER

YÜKSEK FODMAP İÇEREN BESİNLER

Oligosakkaritler

Tahıllar: buğday, çavdar ve Arpalı ürünler

Sebzeler: Soğan,sarımsak,enginar, pırasa, pancar, karalahana

Meyveler: kavun, şeftali, hurma, nektarin, kuru erik meyve kuruları

Baklagiller: Kırmızı barbunya, soya fasulyesi

Sebzeler: Kırmızı pancar ve bezelye

Disakkaritler

Süt ürünleri: İnek/ keçi sütü ve ürünleri

Monosakkaritler

Meyveler: Elma, Armut, mango, kiraz, böğürtlen ve meyve suları

Sorbitol

Meyve: Elma, armut, avakado, kayısı, nektarin, böğürtlen, karpuz, erik

Polyol

Sebzeler: mantar, karnabahar, bezelye

DÜŞÜK FODMAP İÇEREN BESİNLER

Oligosakkaritler

Meyve: Muz, orman meyveleri, üzüm, limon, mandalina, portakal, kivi, ananas,

Sebze: Kırmızı biber, pazı, yeşil fasulye, yaban havucu, patlıcan, kereviz, marul, patates, domates, yer elması, kabak

Tahıllar: Buğdaysız unlar ve tahıl ürünleri, glutensiz ekmekler, kinoa

Disakkaritler

Süt ürünleri: Laktozsuz sütler, badem sütü, yoğurt, dondurma, keçi peyniri 

Monosakkaritler

Meyveler: Muz, üzüm, mandalina, portakal, limon

Tatlandırıcılar: Akçaağaç şurubu

Polyol

Sebzeler: mantar, karnabahar, bezelye

Meyveler: Muz, üzüm, mandalina, limon, kavun, kivi

Karın ağrısı yaşamayacağımız günler dileğiyle... 

Diyetisyen Zehra YILDIRIM GÜVEN